Beograd će brzo isprazniti Srbiju

Zvuči neverovatno da su pre samo pedeset godina urbanisti predviđali da u Beograd može da „stane“ najviše 600.000 stanovnika. Danas je taj broj trostruko veći. Hiljade ljudi iz unutrašnjosti Srbije svake godine naseli Beograd u potrazi za boljim životom. Međutim, ako taj broj nastavi da raste, postoji opasnost da Beograd i bukvalno - isprazni Srbiju.

Slobodan Petrić (27) iz Valjeva završio je Saobraćajni fakultet u roku i nadao se da će u rodnom gradu lako naći posao. Međutim, meseci su prolazili, a Slobodana nisu zvali ni iz jednog preduzeća ili firme gde je konkurisao. Rešio je da dođe u Beograd. Za svega mesec dana zaposlio se u firmi “Telefon kabl”.

- Volim Valjevo, u njemu sam odrastao. Želeo sam da tu i ostanem, radim i osnujem porodicu. Eto, sada sam u Beogradu, imam lep posao i platu, oženio sam se. Moja budućnost je ovde - pomalo setno priča Slobodan.

On je samo jedan od desetine hiljada stanovnika koji godišnje dođu u Beograd u potrazi za poslom. Najveći broj među pridošlicama čine mladi ljudi starosti između 30 i 40 godina, i studenti. Svi oni Beograd vide kao grad u kojem mogu da “žive normalno”.

- I ja bih se preselila u Beograd da mogu - kroz smeh poručuje Jelena Petrović-Desnica, sociolog iz Kragujevca. Veliki broj njenih učenika, ali i prijatelja, krenuo je u prestonicu “trbuhom za kruhom”.

- U vreme krize, ogroman broj stanovnika po pravilu se seli u velike gradove, naročito prestonice. Tako je i u drugim svetskim metropolama. Oni to čine pre svega u potrazi za poslom ili boljom zaradom. U Beograd dolaze iz straha za svoju egzistenciju, rešeni da se bore za budućnost - ističe Petrović-Desnica.

U Beograd se godišnje, u proseku, doseli između 16.000 i 25.000 ljudi. Gradska infrastruktura to sve teže podnosi. Svakodnevna slika grada su nesnosne gužve u gradskom prevozu, domovima zdravlja i drugim gradskim ustanovama, povećano zagađenje, nezaposlenost i tražnja za stanovima i kućama. Stiče se utisak da su kapaciteti Beograda već premašeni.

Žaklina Gligorijević, direktorka Urbanističkog zavoda Beograda, kaže za “Blic” da će u Beogradu, i pored masovnih doseljavanja, u narednih deset godina biti mesta za nove stanovnike, ali oni neće u svim opštinama imati na raspolaganju i zemljište i infrastrukturu kao što su vodovod, kanalizacija i saobraćaj.

- Urbanistički zavod je napravio planove, vizije budućnosti, kojima je računao na sve veći broj stanovnika. Imamo još hiljade kvadratnih metara koje tek treba da iskoristimo. Ipak, jedina opština sa kapacitetom i zemljišta i infrastrukture je Novi Beograd, dok u drugim delovima grada obavezno nedostaje jedno od ta dva. Centar grada ima veliku gustinu naseljenosti, pa i nedovoljno preostalog zemljišta, razvijeni i gust saobraćaj. S druge strane, u prigradskim naseljima ima dovoljno zemljišta, ali ne i infrastrukture - kaže Gligorijević.

Normalno je da priliv novih stanovnika povećava konkurenciju na tržištu rada.

- Poslodavca ne zanima da li prima radnika rođenog u Beogradu ili unutrašnjosti. S ekonomske strane, doseljenici generalno jačaju Beograd, povećavaju gradski budžet i pimoravaju nadležne da brže razvijaju infrastrukturu grada. Druga je priča što je to loše po Srbiju, koja se prazni - objašnjava ekonomista Goran Nikolić.

On kaže da je budućnost unutrašnjosti Srbije pesimistična jer bi se uskoro moglo desiti da se baš sve slije u Beograd.

- Rešenje je u premeštanju investicija u druge gradove širom Srbije. “Jura” je u Rači zaposlila 1.200 ljudi, kao i nemački “Felke” u Leskovcu. Stimulišemo investitore po radnom mestu do 10.000 evra. Privući investitore nije lako, potrebno je napraviti i putne mreže. Niko neće ulagati u mesta bez razvijenih saobraćajnica – kaže Nikola Papak, savetnik ministra ekonomije i regionalnog razvoja.

Uz svo doseljavanje, Beograd neće, prema očekivanjima statističara, u narednoj deceniji preći dva miliona.

- Veliki je negativan prirodni priraštaj. Mi godišnje izgubimo trista naselja. Ipak, u slučaju kada bi broj doseljenika rastao svake godine, mogli bismo da očekujemo da za nekoliko decenija Beograd poprilično isprazni Srbiju - ističe Radmila Vićentijević, načelnica odeljenja društvenih delatnosti i ekonomskih aktivnosti gradskog Zavoda za informatiku i statistiku.