FSC standard - međunarodna sertifikacija za drvo iz održivih šuma

FSC (Forest Stewardship Council - Savet za upravljanje šumama), nezavisna, nevladina, neprofitna organizacija, osnovana je u cilju promocije odgovornog odnosa prema šumama na planeti.

FSC sertikifikat je garancija da drvo do krajnjeg korisnika dolazi strogo praćenim lancem: od sertifikovane šume, preko obrade i proizvodnje. Na engleskom govornom području ovo se naziva CoC sertifikacija (CoC certification - Chain of custody - lanac nadzora).

FSC je osnovan 1993. godine kao odgovor na globalni problem nestanka šuma, i danas je široko prihvaćen kao najznačajnija inicijativa prve decenije XXI veka koja ima za cilj zaštitu šuma.

FSC sistem sertifikacije obezbeđuje međunarodno prepoznat i priznat kao standard, garancija prilikom trgovine i akreditaciono telo na usluzi kompanijama, drugim organizacijama i udruženjima koja se zalažu za zaštitu šuma.

FSC je danas prisutan na nacionalnom nivou u 50 država širom sveta. U našem okruženju FSC je prisutan u Bugarskoj i Rumuniji (mapu sa svim kancelarijama u Evropi i Rusiji potražite na linku na kraju teksta).

Nalepnica sa logoom FSC-a predstavlja pouzdanu vezu od proizvoda u rukama krajnjeg korisnika, unazad, preko odgovorne proizvodnje i racionalnog korišćenja drveta, do seče šuma koje su pod strogim nadzorom stručnjaka (fotografija u tekstu niže).

Dobijanjem nalepnice za neki svoj proizvod kompanija lakše prilazi tržištu jer pokazuje da gaji podjednaku brigu za šumska bogatstva kao i njeni klijenti.

Primer: FSC nalepnica na proizvodu znači da svaki komad drveta ugrađen u tu stolicu dolazi iz šume u kojoj nema neplanske seče, veštačke genetske modifikacije drveta, ostavljanja golog zemljišta na kom se može pojaviti odron ili spiranje plodnog sloja tla (humusa - eng. top soil), ili je možda došlo do raseljavanja lokalnog stanovništva kako bi šuma bila posečena.

Takođe, prerada drveta i proizvodnja strogo su nadgledane kako ne bi došlo do mešanja FSC sertifikovanih drvnih sirovina sa drvetom nepoznatog porekla.

Postoje tri vrste FSC sertifikata:

FSC pure (čist)
FSC mixed sources (mešani izvori - min50% FSC)
FSC recycled (reciklirano).

Napomena: mnogi proizvođači prilikom procesa obrade drveta vode i posebnog računa o načinu iskorišćenja celog stabla, otpatke pretvaraju u druge proizvode (OSB ploče, ivericu, brikete...) ili u kompost (đubrivo na bazi biljnog otpada).

Ovako se postiže puna ekonomičnost proizvodnje i iskorišćenja sirovina, proširuje asortiman, ispunjavaju drugi standradi zaštite životne sredine...

Još bolja komunikacija sa tržištem postiže se izbegavanjem upotrebe VOC materija, tj. dodatnim uverenjima da prilikom završne obrade nisu korišćene boje, aditivi, lepkovi i lakovi koji sadrže opasne materije koje mogu ugroziti zdravlje ljudi.

Takođe, ovo znači da odlaganjem proizvoda na deponiju po završetku upotrebnog veka u njemu neće biti sadžane nikakve opasne materije koje mogu da biti emitovane u prirodu i tako naškoditi vodi, vazduhu, tlu ili živom svetu.

Šta je potrebno da šuma dobije FSC sertifikat?

FSC daje detaljnu listu zahteva koje jedna šumska parcela mora da ispuni kako bi iz nje moglo biti korišćeno drvo koje će nositi FSC sertifikat - FSC Principles and Criteria. Tu je opisano kako treba upravljati šumom da bi ona ispunila socijalne, ekonomske, ekološke, kulturne i duhovne potrebe ove i narednih generacija.

Deset FSC principa

FSC standard se zasniva na 10 principa i 56 povezanih kriterijuma. Pre svega oni se odnose na saradnju FSC standarda i priznanje svih odgovarajućih međunarodnih i lokalnih zakona (iz oblasti ljudskih prava, prava radnika, korupcije, itd).

Pored toga insistira se na principu da je šuma zajedničko dobro i da treba voditi računa o što manjem uticaju na šumski ekosistem u toku rada na eksploataciji šume.

Zatim, naglašava se stalno unapređenje sistema menadžmenta, monitoringa, procene, uticaja na okruženje, kao i posebno poštovanje šuma sa posebnom vrenosti i vanrednim značajem.

Na kraju, ističe se i pozitivan značaj koji veštački zasadi (plantaže) drveta treba da imaju na smanjenje pritiska koje trpe prirodne šume.

Napomena: 10 principa u originalu na engleskom dati su pored.

Principle 1: Compliance with all applicable laws and international treaties.
Principle 2: Demonstrated and uncontested, clearly defined, long–term land tenure and use rights.
Principle 3: Recognition and respect of indigenous people’s rights.
Principle 4: Maintenance or enhancement of long-term social and economic well-being of forest workers and local communities and respect of worker’s rights in compliance with International Labour Organisation (ILO) conventions.
Principle 5: Equitable use and sharing of benefits derived from the forest.
Principle 6: Reduction of environmental impact of logging activities and maintenance of the ecological functions and integrity of the forest.
Principle 7: Appropriate and continuously updated management plan.
Principle 8: Appropriate monitoring and assessment activities to assess the condition of the forest, management activities and their social and environmental impacts.
Principle 9: Maintenance of High Conservation Value Forests (HCVFs) defined as forests containing environmental and social values that are considered to be of outstanding significance or critical importance.
Principle 10: In addition to compliance with all of the above, plantations must contribute to reduce the pressures on and promote the restoration and conservation of natural forests.

Teme u kojima FSC može imati najveći pozitvini uticaj:

sprečavanje prenamene šumskih parcela i svih drugih priorodnih staništa
poštovanje međunarodnih prava radnika
zabrana upotrebe opasnih hemikalija
poštovanje ljudskih prava sa posebnim osvrtom na lokalno stanovništvo
bez korupcije - pateći sve primenjive zakone
identifikacija i odgovarajuće upravljanje oblastima kojima je potrebna specijalna zaštita (npr. kulturna i religijska mesta, staništa ugroženih biljnih i životinjskih vrsta).

Sve dodatne neophodne informacije u vezi sa FSC sertifikacijom pronađite na linkovima ispod.

Linkovi: