ICF (insulating concrete formwork), ili PIF (permanently insulated formwork) je sistem gradnje samoizolovanih armirano-betonskih zidova koji nudi brojne prednosti u odnosu na druge sisteme gradnje. Veoma je popularan u Nemačkoj gde je i nastao 50-ih godina XX veka, a veliki uspeh doživeo je i u Kanadi i SAD gde je čak 8% individualnih stambenih objekata građeno njime.
U Velikoj Britaniji dugo je korišćen za samostalnu upotrebu po karakteristikama daleko prelazeći važeće standarde, ali sa pooštravanjem standarda, povećanim interesovanjem za eko-kuće, a sada i novim Kodom za održive kuće (Code for Sustainable Homes)postao je daleko zanimljiviji za građevinare. Trenutno njegove mogućnosti ispituju mnoge kompanije i udruženja spremajući se za njegovu širu primenu.
ICF je trenutno samo jedan od četiri odobrena zidna sistema za podrumske zidove u Britaniji (www.basements.org.uk), BRE (Building Research Establishment), English Partnerships i Communities England prepoznali su ga kao MMC sistem (Modern Method of Construction - Moderni građevinski metod).
ICF se zasniva na zidu-oplati od šupljih laganih blokovskih elemenata kojima se zida bez dodatnog veziva (lepka, maltera), a u koju se zatim naliva beton. Elementi za izradu zida-oplate izrađuju se najčešće od EPS-a (ekspandiranog polistirena, pa se zato u praksi često nepravilno nazivaju oplate od stiropora) i povezuju čeličnim ili plastičnim vezama, ili se rade kao integrisani paneli većih dimenzija sa armaturnom mrežom i kao takvi se donose i postavljaju na gradilištu. Kako bi transport bio što efikasniji postoje i brojna rešenja gde na gradilište stižu odvojene stranice bilo panela bilo elemenata pa se blok, odn. stranice panela formiraju na licu mesta.
Kao što je to slučaj i sa elementima za zidanje od penobetona, ili opekarskim proizvodima, ICF sistem podrazumeva kompletnu ponudu za ceo konstruktivni sistem objekta: temelje, zidove, tavanice, grede, kose ploče...
Beton se sipa kada zid dostigne krajnju visinu od oko 3m. Tako dobijen zid ima odlične mehaničke karakteristike, sa toplotnom provodljivošću koja dostiže od 0,30w/m²K čime apsolutno ispunjava propise (Building Regulations) pa sve do 0.11 W²K - što je provodljivost potrebna za gradnju zero-energetskih kuća u Kodu za održive kuće (zero energy buildings Star Level 6, Code for Sustainable Homes). Proces gradnje je brz, uredan i precizan, sa skromnim potrebama za alatima i veštom radnom snagom.
|
|
|
|
priprema zida za izlivanje betona |
livenje betona u oplatu od EPS-a |
Elementi od EPS-a lako se oblikuju pa je dostupan veliki broj različitih modela za obradu svih detalja, a rastući asortiman već je upotpunjen proizvodima koji se mogu koristiti za podrumske zidove višespratnica. Završna zaštita i obrada materijala, spoljašnja i unutrašnja, zavisi od projekta, a elementi mnogih proizvođača čak imaju sa spoljašnje strane naznačena mesta gde se nalazi potkonstrukcija (plastična ili metalna) iza omotača od EPS-a na koju može da se pričvrsti obloga zavrtnjima.
Postoji nekoliko tipova ICF-a širom sveta, ali svi se baziraju na izolacionim stranicama od EPS-a koje se na gradilište isporučuju odvojeno pa fiksiraju vezama ili ramovima od plastike ili galvanizovanog čelika.
Različiti sistemi formiraju različit oblik armirano-betonske ravni zida:
- Flat sistemi (treća genaracija) postižu čak i manje debljine zida od onih koje se izlivaju u privremenoj, konvencionalnoj oplati i primenjuju se na seizmički stabilnim terenima bez prisustva voda.
- Waffle Grid sistemi (waffle - kriška, druga generacija) imaju nejednaku debljinu po preseku, formirajući deblje i čvršće zidove kada je to neophodno.
- Post & Beam (stub i greda) ili screen grid sistemi (sistem mrežastog platna) (prva generacija) zapravo pre formiraju gust sistem greda i stubova unutar samog zida nego što bi se moglo reći da čine armiranobetonsku ravan. Ovi zidovi imaju odlične fizičko-mehaničke i toplotne karakteristike, ali mana im je slabija vatrootpornost zato što postoji direktna veza spoljašnje i unutrašnje izolacije.
Prednosti ICF-a kod izrade temelja
Beton u ovoj oplati ima bolje uslove prilikom stvrdnjavanja što povećava njegov krajnji kvalitet i sprečava pojavu pukotina. Gradnja temelja počinje postavkom koritastih oplata sa dnom koje je izrađeno od istog materijala ko i stranice. Kako bi se osigurala vodonepropusnost ispod oplate se dodaje i poliuretan.
Prednosti gradnje ICF sistemom:
- čvrstoća - zidovi od armiranog betona su izuzetno čvrsti i otporni, kako u pogledu lateralnih sila (vetar i potres) tako i u smislu pritisne čvrstoće.
- brzina gradnje - iskusni izvođači postavljaju zid ICF oplate jednako brzo ili brže nego uvežbani majstori koji postavljaju uobičajne drvene oplate. Nema posebne faze postavljanja izolacije i/ili panela.
- zvučna izolacija - beton omogućuje dobru zvučnu izolaciju, naročito u kombinaciji sa materijalom od kog se pravi oplata.
- dobra izolacija - većina ICF zidova ima toplotnu provodljivost od 0,3-0,1W/m2K, zavisno od debljine, pa se lako postiže i kvalitet zida za PassivHaus standard
- otpornost na gorenje - beton ne gori, ne gori EPS (topi se)
- prednost betoniranja bez nereda - nema teških oplata, otpada od letvi i dasaka, nije potrebno premazivanje i pranje oplate
- armatura zadržava svoju poziciju unutar oplate i ostaje zaštićena od negativnih uticaja korozije.
Nedostaci gradnje ICF-om
- cena - ICF košta 5-10% više u odnosu na standardne oplate, pa se često primenjuje samo za temelje
- cevi i električne instalacije - instalacije prolaze kroz pripremljene žljebove u EPS-u, što je relativno jednostavno uraditi. Međutim, veoma su komplikovane sve ispravke ili dorade
- probijanje - vlažan beton u kalupu visokom tri metra pravi veliki statički pritisak na oplatu pa može dovesti do pucanja polistirenske ploče.
Ipak, bez obzira na mane, ICF sistem ima sasvim dovoljno prednosti koje mu donose sve zapaženije mesto u gradnji stambenih i poslovnih objekta individualne ili višespratne gradnje.
Više fotografija i podataka o ovom sistemu gradnje možete potražiti na internetu. Ovo su neke od početnih adresa:
