Gradovi i opštine u Srbiji imaće više novca za razvoj škola, vrtića, bolnica, puteva, vodovoda jer je u njihovim budžetima sve više novca prikupljenog po osnovu doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta i to uprkos tome što je Zakon o planiranju i izgradnji ili ograničio visinu ovih doprinosa ili ih u potpunosti ukinuo. U prvih šest meseci 2017. godine po ovom osnovu u lokalnim samoupravama prikupljeno je 4,9 milijardi dinara, što je 19 odsto više nego u istom periodu 2014. godine, poslednje pre zakonskih izmena u režimu ove naknade.
Porast prihoda direktna je posledica jednostavnijeg, bržeg i efikasnijeg procesa izdavanja građevinskih dozvola, te efikasnije naplate doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta omogućene izmenama zakonske regulative iz 2014. godine, u reformama sprovedenim na inicijativu Vlade Republike Srbije, a uz podršku Američke agencije za međunarodni razvoj i njenog Programa za bolje uslove poslovanja (USAID BEP).
- Zakon o planiranju i izgradnji po prvi put je ograničio visinu naknade za uređivanje građevinskog zemljišta, a za određene projekte, poput infrastrukturnih i proizvodnih оbjekata, ona je u potpunosti ukinuta. Ove izmene, kao i efikasnije izdavanje građevinskih dozvola, doveli su do većeg broja investicija u građevinarstvu, a samim tim i do više prihoda od doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta - izjavio je Dušan Vasiljević, zamenik direktora USAID Projekta za bolje uslove poslovanja, jednog od ključnih partnera Vlade u procesu izmene zakona.
Ilustracija (preuzeto sa www.pixabay.com)
Zajedno sa prihodima po osnovu naknade za uređenje građevinskog zemljišta, ova reforma omogućila je i rast vrednosti radova u građevinarstvu i to za trećinu u prvih pet meseci 2017. godine u odnosu na isti period prethodne godine, a beleži se i rast učešća građevinske industrije u BDP-u. U junu 2017. izdato je ukupno 1.700 dozvola, što je za 54% više u odnosu na oktobar 2007, kada je postavljen rekord koji je važio do početka reforme. Veći broj izdatih dozvola uticao je i na povećanje prihoda lokalnih samouprava od doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta. Najveći rast prihoda po ovom osnovu zabeležen je u gradu Novom Sadu i beogradskoj opštini Čukarica.
Zakon o planiranju i izgradnji, usvojen u decembru 2014. godine omogućio je i uvođenje objedinjene procedure odnosno jednošalterskog sistema za izdavanje građevinskih dozvola, zahvaljujući kojem su organi javne uprave počeli da razmenjuju dokumenta između sebe, oslobađajući građane i investitore potrebe da ih samostalno skupljaju od šaltera do šaltera. Takođe, smanjeni su troškovi i uveden je sistem eDozvola, čime su dodatno olakšane i ubrzane procedure, što je sve dovelo do većeg broja investicija u građevinskom sektoru i većih prihoda za lokalne samouprave u Srbiji.
