Evropski dan parkova - 24. maj, Beograd "dočekuje" sa 52 parkovske površine, koje se prostiru na 385 hektara, od kojih je većina nastala između druge polovine 19. i početka 20. veka, a neki od njih nedavno su dobili novi izgled.
|
|
|
Najveći beogradski park je Kalemegdanski |
Najveći beogradski park, nastao na ušću Save u Dunav je Kalemegdanski park i jedini je koji po površini i sadržajima ispunjava kriterijume centralnih evropskih parkova, rečeno je u "Zelenilu Beograd". U tom parku nalaze se stara Beogradska tvrđava, Vojni muzej, galerija Prirodnjačkog muzeja, Narodna opservatorija, crkve Ružica i Sveta Petka, Zoološki vrt i simbol Beograda - spomenik "Pobednik".
Začetkom javnih zelenih površina u Beogradu smatra se Karađorđev park jer su na tom prostoru, na mestu gde su sahranjeni poginuli u Prvom srpskom ustanku, još 1806. godine, zasađeni bagremovi i kestenovi, rekao je autor monografije "Zaštićena prirodna bogastva Beograda" Hranislav Milanović.
Među najstarijim parkovima u prestonici je i Studentski park, poznat i kao Pančićev, po spomeniku tom velikom botaničaru, lekaru i prvom predsedniku Srpske kraljevske akademije, a na prostoru današnjeg "akademca" sve do šezdesetih godina 19. veka bilo je tursko groblje. U trećoj deceniji pretprošlog veka, na jednom delu zapuštenog groblja, otvorena je "Velika pijaca", koja je radila do 1927. godine, dok je ideja da se preostali deo groblja, koji se nakon odlaska Turaka pretvorio u poljanče, pretvori u park nastala 1867. godine.
Uređenje je završeno 1889. godine, oko parka je urađena ograda u rokoko stilu, a sadašnji naziv Studentski park dobija 1946. godine po fakultetima koji se oko njega nalaze. U Studentskom parku pored spomenika Josifu Pančiću, podignutom 1897. godine, nalaze se i spomenici Dositeju Obradoviću, iz 1930. godine i Jovanu Cvijiću, iz 1994. godine, a krasi ga i 21 vrsta drveća, navodi Milanović.
|
|
|
Park prijateljstva se prostire na površini od 14 hektara |
Parkovi u Beogradu nastajali su i kao simbol određenog vremema, o čemu svedoči i Park prijateljstva, na ušću Save u Dunav, površine 14 hektara.
- Izgradnja ovog parka počela je 1961. godine na inicijativu organizacije 'Mladih gorana Beograda', u čast stvaranja Pokreta nesvrstanih, i zbog toga je simbolički nazvan Park prijateljstva ili Park mira - objasnio je Milanović i dodao da je prvo drvo u parku, piramidalni hrast, zasadio tadašnji predsednik Mladih gorana.
Prema njegovim rečima, za vreme Konferencije nesvrstanih u Beogradu, 1989. godine, drzavnici zemalja učesnica zasadili su 26 sadnica platana u centralnom delu parka koji je nazvan Aleja mira.
- U parku je više od 100 najuglednijih državnika sveta zasadilo drvo, a među njima su Indira Gandi, Ričard Nikson, Kraljica Elizabeta II, Fransoa Miteran, a poslednji državnik koji je posadio drvo za vreme postojanja Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije bio je rumunski predsednik Jon Ilijesku, koji je 1991. godine zasadio 194. stablo - dodao je Milanović.
Tradicija sađenja drveća u tom parku nastavljena je i nakon raspada Jugoslavije pa su, osim državnih zvaničnika, drveće posadili i članovi američke grupe "Rolingstons" pre koncerta koji su održali u Beogradu 2007. godine, ispričao je autor knjige.
|
|
|
"Muzičke fontane" uskoro na Tašu |
Jedan od najvećih beogradskih parkova, Tašmajdanski, nastao je na prostorima nekadašnjeg kamenoloma, a danas, nakon nedavne rekonstrukcije, jedan od najmodernijih parkova prestonice.
- Na prostoru popularnog Taša, odigravali su se veoma važni događaji za srpsku istoriju, kao što su borbe za Beograd u 18. i 19. veku ili objavljivanje hatišerifa kojim se Srbiji priznaje politička samouprava - kazao je Milanović.
Izgradnja parka, koja je bila centralni gradski događaj u to vreme, počela je 1950. godine i trajala do 1954. godine, a sadnice za prvi deo parka dovožene su kolima sa konjskom zapregom, naveo je on.
Danas "Taš" ima izgled najsavremenijeg parka, u kome će uskoro "proraditi" muzička fontana i biti postavljeni spomenici srpskom piscu Miloradu Paviću i prvom predsedniku nezavisne države Azerbejdžan Gajdaru Alijevu.
